فقط خدا

#حضرت علی (ع) و مباهله

چگونه کلمه “انفسنا ” در آیه مباهله بر امیر مؤمنان (ع) دلالت می کند؟
پاسخ:
1ـ آنچه فرمودید سؤالی است درباره آیه 61 سوره مبارکه آل عمران است. که 51 نفر از صحابه پیامبر (ص) مصداق آن را اهل بیت دانسته‌اند و می‌فرماید:

“فمن حاجک فیه من بعد ماجائک من العلم فقول تعالوا ندع ابناءنا و ابنائکم و نساءنا و نساءکم و انفسنا و انفسکم ثم نبتهل فنجعل لغته الله علی الکاذبین".

پس هر کس درباره عیسی با تو مجادله کند بگو بیایید ما و شما با فرزندان و زنان خود مباهله کنیم تا لعن و عذاب خدا را بر هر طرف که دروغگو می‌باشد وارد سازیم.

2ـ علامه طباطبایی در این باره می‌فرماید: کسانی که با رسول اکرم حاضر برای مباهله شدند یعنی، علی و فاطمه و حسنین (علیهم السلام) تمامی با رسول الله در موضوع “دعوی” و همچنین در دعوت شرکت داشتند و این خود بزرگترین منقبت اهل بیت شمرده می‌شود یعنی برای مباهله تنها به خود و علی که مصداق “انفسبا” بودند و به حسن و حسین که مصداق “ابناءنا” محسوب می‌شوند و به فاطمه که مصداق “نساءنا” بود اکتفا فرمود و امتثال امر الهی را هم به آن وسیله انجام داد.

3ـ امام رضا (ع) در پاسخ به کسانی که منظور از نفس را امیرالمؤمنان نمی‌دانستند و فقط پیامبر (ص) می‌دانستند، فرمود: خطا رفتید منظور از آل، علی ابن ابیطالب است. چنان که حدیث دیگری از پیغمبر آن را تأیید می‌کند که خطاب به “بنو ولیعه” ـ تیره‌ای از کنده ـ فرمودند اگر از روش خود دست برندارند مردی را که چون نفس خودم می‌باشد ـ یعنی علی ابن ابیطالب ـ را بسوی آنان خواهم فرستاد. در روایتی دیگر امام رضا (ع) به واژه نفسنا برای ولایت و خلافت علی (ع) استناد می‌کند و در روایتی دیگر امام موی کاظم (ع) “انفسنا” را علی (ع) می‌داند. در روایتی دیگر جابر بن عبد الله انصاری ـ صحابه پیامبر ـ منظور از عبارت انفسنا را پیامبر و علی معرفی می‌کند.

4ـ علامه طباطبایی اشاره می‌کند کسی نمی‌گوید مراد از لفظ “انفسنا” علی(ع) است بلکه منظور آن کسی که نبی مکرم در مقام امتثال، امر الهی جز فاطمه و علی و حسنین (ع) را نیاورد و از آن روشن می‌شود که فاطمه تنها مصداق نساءنا بوده و علی هم تنها مصداق انفسنا و تنها مصداق “ابناءنا” حسنین (ع) می‌باشند.

ضمن آنکه در بعضی روایات گذشته آمده بود که “انفسنا و انفسکم” رسول الله و علی (ع) هستند.

زیرا لفظ صراحت دارد که مقصود بیان مصداق کلمه است.

5ـ تا اینجا بخش اول سؤال شما پاسخ داده شده که رسول الله نیز داخل در مصداق می‌باشد و در مورد قسمت دوم سؤال شما باید با قاطعیت بگوییم هیچ دلیل قرآنی که به مدد آن اثبات کنیم مصداق این آیه چیست وجود ندارد کما اینکه نسبت به عموم آیات قرآن هیچ دلیلی از سایر آیات قرآن برای تعیین مصداق وجود ندارد چون اصولاً قرآن متکفل چنین کاری نیست. و یقیین مصادیق و جزئیات آیات به عهده سنت معصومین است و در روایات متعدد به این امر توجه شده و یکی از توطئه‌های اسلام ناب و اهل بیت در طول تاریخ همین بوده که می‌گفته‌اند: “حسبنا کتاب الله” یعنی کتاب خدا برای ما کافی است و ما به سنت پیامبر و سایر معصومین نیاز نداریم اگر این گونه باشد مسلمانان از کجا بفهمند برای عمل به آیه “اقیموا الصلوه” چگونه و چه زمانی و چند رکعت نماز بخوانند.

همینطور در مورد خمس، ذکات، حج و سایر عقاید و احکام اسلامی. پس ما نیازمند سنت و سیره معصوم برای درک کامل قرآن هستیم.

منابع و مآخذ:
توضیحات شماره های 1،2،3، و4 از المیزان فارسی، ج6، ص 57 تا 90، مجموعه 40 جلدی.
المیزان فارسی، ج 3 ص 385 تا 417، مجموعه 20 جلدی.